در محضر بهجت (1) - ستارگان خاکی

ستارگان خاکی

●در محضر بهجت (1)سه شنبه 87 خرداد 21 - ساعت 4:4 عصر

نویسنده: سید علی محمودی

آیت الله بهجت

حضور قلب در نماز

1 - اجمالاً بفرمایید حضور قلب چگونه حاصل می شود؟

«اگر مقصود حضور قلب است با نوافل و عبادات مستحبه تحصیل می شود و از آن جمله تبدیل فرادی به جماعت است و تحصیل حضور قلب به این می شود که در اوقات غفلت به خودش فشار نیاورد و در اوقات حضور اختیاراً آن را از دست ندهد.»¹

(میگویم : یعنی اگر در نماز حضور قلب نداشته با نافله این فقدان را جبران کند و به این صورت که نوافل را با حضور قلب بخواند و این طور نباشد که نماز بدون حضور قلب را دوباره بخواند.)

2 - برای تمرکز فکر در نماز دستورالعملی بفرمایید؟

«در آنی که متوجه می شوید اختیاراً منصرف نشوید.»²

(میگویم : یعنی زمانی که در نماز توجه داشتید از روی اختیار آن را از دست ندهید و این کار در صورت تکرار باعث می شود انسان خود به خود حضور قلبش حفظ شود.)

3 - در هنگام نماز حضور قلب را در خودمان به وجود بیاوریم؟

«یکی از عوامل حضور قلب این است که در تمام بیست و چهار ساعت باید حواس باصره ، سامعه و ... خود را کنترل کنیم ؛ زیرا برای تحصیل حضور قلب باید مقدماتی را فراهم کرد باید در طول روز گوش ،‏چشم و همچنین سایر اعضای خود را کنترل کنیم . و این یکی از عوامل تحصیل حضور قلب در نماز می باشد.»³

4 – چگونه در نماز حضور قلب داشته باشیم؟

«آسانترین روش برای حضور قلب بطوری که کسی نگوید نمیتوان ، این است که - البته بین نماز و غیر نماز فرقی نیست ، حضور قلب همیشه باید باشد ولی در نماز اهمیتش بیشتر است - اگر متوجه خدا و نماز شد اختیاراً خود را از این توجهش منصرف نکند البته غفلتاً اشکال ندارد و مثل دیگر موارد غفلت است. اگر انسان یک لحظه یاد خدا افتاد و قلب خودش را منصرف نکرد ، کافی است. هر چه هست و نیست این اختیار کارگر است. این را یا باید به عمل بفهمد یا به برهان (انسان در شبانه روز چقدر متوجه خدا می شود) توجه به خدا هم از طریق برهان ممکن است و هم از راه تجربه و عمل ممکن است این را بفهمد.»⁴

پاورقی :

1 – به سوی محبوب / 62

2 – در خلوت عارفان / 107

3 – برگی از دفتر آفتاب / 133

4 – فیضی از ورای سکوت / 229